اثربخشی درمان رفتاری-شناختی به شیوه گروهی بر مولفه های خود کنترلی و راهبردهای مقابله ای بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

چکیده   زمینه و هدف: مولتیپل اسکلروزیس یکی از شایع­ترین بیماری­های مزمن سیستم عصبی مرکزی است که در سال‌های اخیر رشد روز افزون بیماری دیده می‌شود. هدف پژوهش حاضر اثربخشی گروه درمانی شناختی ـ رفتاری بر مولفه های خودکنترلی و راهبردهای  مقابله­ای بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس در شهرستان ارومیه بود.   روش بررسی: طرح پژوهش شبه­آزمایشی و از نوع طرح پیش­آزمون ـ  پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه بیماران مبتلا به ام اس عضو انجمن ام اس ارومیه در سال 1395 در دوره زمانی از اول تیر ماه تا آخر مرداد ماه تشکیل می دادند که از این جامعه، تعداد 30 بیمار در گروه آزمایشی و گروه کنترل(هر گروه 15 آزمودنی) به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و به صورت قرعه­کشی و با مراجعه به انجمن ام اس انتخاب شدند. قبل از اجرای برنامه­های آموزشی، دو گروه به وسیله پرسشنامه سبک­های مقابله­ای اندلر و پارکر و خودکنترلی تانجی آزمون شدند، سپس برای گروه آزمایشی درمان شناختی ـ رفتاری آموزش داده شد و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. بعد از اجرای برنامه­های آموزشی، هر دو گروه به وسیله پرسشنامه­ها مورد آزمون قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل کواریانس استفاده شد.   یافته­ها: نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی‌ـ رفتاری بر سبک­های مقابله­ای و خودکنترلی بیماران ام اس تأثیر دارد. به عبارتی درمان شناختی ـ رفتاری باعث افزایش سبک مقابله­ای مسئله­مدار(004/0>p) و کاهش سبک مقابله­ای هیجان­مدار(004/0>p)، سبک مقابله­ای اجتنابی(005/0>p) و خودکنترلی(002/0>p) در بیماران ­شد.      بحث: درمان رفتاری ـ شناختی به شیوه گروهی در بهبود مولفه‌های خودکنترلی و راهبردهای مقابله ای بیماران مبتلا به ام اس مؤثر بوده است. بنابراین این روش درمانی به عنوان یک گزینه مفید و مؤثر جهت بهبود مولفه‌های خودکنترلی و راهبردهای مقابله‌ای بیماران مبتلا به ام‌اس پیشنهاد می گردد.